Ochrona prawna marki. Dlaczego wpis do CEIDG / KRS to za mało?
W dzisiejszym świecie biznesu, gdzie konkurencja nieustannie rośnie, ochrona marki staje się kluczowym elementem strategii każdej firmy. Wybór unikalnej i rozpoznawalnej nazwy to dopiero początek drogi. Wielu przedsiębiorców zastanawia się, czy sam wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) zapewnia wystarczającą ochronę prawną ich firmowej nazwy. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej tej kwestii, analizując, jakie kroki należy podjąć, aby skutecznie zabezpieczyć swoją markę przed działaniem konkurencji.
Nazwa firmy to nie znak towarowy
Przed przystąpieniem do dalszych rozważań, należy wyraźnie odróżnić nazwę przedsiębiorstwa od znaku towarowego, ponieważ są to dwie odrębne koncepcje, które bywają ze sobą mylnie utożsamiane.
1. Nazwa firmy
Dla uściślenia, określenie „firma” odnosi się do identyfikacji handlowej, pod którą działa konkretny przedsiębiorca i zależy od formy prawnej prowadzonej działalności. W przypadku osób fizycznych, przepisy art. 43(2) i nast. Kodeksu cywilnego nakładają wymóg, aby nazwa firmy zawierała imię i nazwisko właściciela. Natomiast w odniesieniu do osób prawnych do firmy należy dołączyć oznaczenie formy prawnej, w pełnym brzmieniu lub w skrócie.
2. Znak towarowy
Znak towarowy z kolei to symbol, który identyfikuje konkretne towary lub usługi oferowane na rynku. Zgodnie z art. 120 pwp znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa, które jest możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony. znak towarowy w konsekwencji nie musi być identyczny z nazwą jego firmy. Znak towarowy powinien wyróżniać się natomiast oryginalnością w odniesieniu do towarów lub usług, które reprezentuje. Co więcej, jeden przedsiębiorca może posiadać wiele zarejestrowanych znaków towarowych, z których żaden nie musi pokrywać się z nazwą jego firmy. Na marginesie, warto również wspomnieć, że rejestracja znaku towarowego nie jest zarezerwowana tylko dla przedsiębiorców.
Pomimo pozornego podobieństwa, w praktyce ww. pojęcia mają różne znaczenia i funkcje. Rejestrując firmę w KRS lub w CEIDG, przedsiębiorca zyskuje prawną legitymację do prowadzenia działalności pod tą firmą. Jednak nie oznacza to automatycznie, że jest ona chroniona jako znak towarowy.
Rejestracja firmy w CEIDG lub KRS to z pewnością ważny krok, ale niestety nie zapewnia on wyłączności do jej użytkowania. W tych rejestrach mogą figurować firmy o identycznych lub bardzo zbliżonych nazwach. Innymi słowy, wpis do CEIDG lub KRS nie uniemożliwia skutecznie innym podmiotom korzystania z tej samej lub podobnej nazwy w odniesieniu do identycznych lub pokrewnych towarów i usług.
Ochrona nazwy firmy
Warto zaznaczyć, że uzyskanie wpisu nazwy firmy do CEIDG czy KRS bez podejmowania jakichkolwiek dalszych kroków w kierunku uzyskania wyłączności na korzystanie z niej, nie oznacza całkowitego braku ochrony prawnej. Rejestracja w tych ewidencjach nadaje bowiem firmie pewną formę identyfikacji w obrocie gospodarczym i może stanowić dowód na istnienie przedsiębiorstwa pod daną nazwą. Co więcej, prawo do firmy to prawo bezwzględne a Kodeks cywilny zawiera szereg regulacji chroniących przedsiębiorców przed bezprawnym wykorzystaniem ich nazw.
Kluczowy jest tutaj art. 43(3) k.c., wedle którego: „§1 Firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku. § 2. Firma nie może wprowadzać w błąd, w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności, źródeł zaopatrzenia”.
Zgodnie z przepisem art. 43(10) k.c. Przedsiębiorca, którego prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać usunięcia jego skutków, złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie, naprawienia na zasadach ogólnych szkody majątkowej lub wydania korzyści uzyskanej przez osobę, która dopuściła się naruszenia.
Co więcej, zważywszy że firma (jako oznaczenie przedsiębiorcy) często pokrywa się z oznaczeniem przedsiębiorstwa (jako zespołu składników materialnych i niematerialnych, służących do prowadzenia działalności gospodarczej) – ochrona firmy często może być realizowana „pośrednio”, z wykorzystaniem przepisów o ochronie oznaczenia przedsiębiorstwa.
Zgodnie bowiem z przepisem art. 5 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji „Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie firmy, nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczenia innego przedsiębiorstwa”.
Warto również zauważy, że zgodnie z przepisem art. 10 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji:
„§ 1 Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie towarów lub usług albo jego brak, które może wprowadzić klientów w błąd co do pochodzenia, ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy, konserwacji lub innych istotnych cech towarów albo usług, a także zatajenie ryzyka, jakie wiąże się z korzystaniem z nich.
§ 2 Czynem nieuczciwej konkurencji jest również wprowadzenie do obrotu towarów w opakowaniu mogącym wywołać skutki określone w ust. 1, chyba że zastosowanie takiego opakowania jest uzasadnione względami technicznymi”.
Przedsiębiorca, którego prawa zostały naruszone, może natomiast zgodnie z przepisem art. 18 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji żądać:
- zaniechania niedozwolonych działań;
- usunięcia skutków niedozwolonych działań;
- złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;
- naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych;
- wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych;
- zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego – jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.
Wbrew pozorom, nawet w obliczu tak szczegółowych regulacji prawnych, rejestracja nazwy firmy jako znaku towarowego nie jest jedynie opcjonalnym dodatkiem, lecz kluczowym elementem strategii ochrony marki.
Dlaczego uzyskanie wpisu nazwy firmy do CEIDG lub KRS nie wystarczy?
Zasadniczo, firma czy nazwa handlowa przedsiębiorstwa same w sobie nie mają na celu odróżniania towarów i usług jednego przedsiębiorcy od drugiego. Co więcej, wpis do CEIDG/KRS nie gwarantuje wyłączności na nazwę w skali krajowej, a tym bardziej międzynarodowej. Taka ochrona jest bowiem ograniczona do faktycznego obszaru działalności i asortymentu towarów czy usług.
W przypadku ewentualnego sporu, to przedsiębiorca, którego prawo do nazwy zostało naruszone musi udowodnić pierwszeństwo używania firmy, zakresu jej ochrony i obszaru swojej działalności, co może być trudne i czasochłonne. Następnie to sąd podejmuje decyzję na podstawie przedstawionych dowodów, a te mogą okazać się niewystarczające, dla ochrony prawa do nazwy. Spory dotyczące naruszenia praw do firmy (lub oznaczenia przedsiębiorstwa) są trudne do przewidzenia i często trwają latami.
Obecnie, szereg naruszeń ma miejsce w internecie, na popularnych serwisach, takich jak Facebook, X, czy Allegro. W przypadku zgłoszenia naruszenia prawa do firmy, która nie została zarejestrowana jako znak towarowy, platformy te nie są zazwyczaj w stanie udzielić przedsiębiorcy kompleksowego i odpowiedniego wsparcia. Nie są bowiem w stanie zweryfikować, kto ma rację w sporze.
Analizując przedstawione informacje, staje się jasne, że wpisanie firmy do CEIDG lub KRS, choć konieczne, nie zapewnia wystarczającej ochrony prawnej. Aby w pełni zabezpieczyć unikalność i rozpoznawalność marki, kluczowe jest rozważenie rejestracji firmy jako znaku towarowego
Firma jako znak towarowy
Rejestracja firmy jako znaku towarowego niesie za sobą szereg istotnych korzyści, które znacząco wzmacniają pozycję przedsiębiorstwa na rynku i chronią jego tożsamość. Oto najważniejsze z nich
- Wyłączne prawo do używania: Rejestracja znaku towarowego gwarantuje przedsiębiorcy wyłączne prawo do używania danego oznaczenia w odniesieniu do określonych towarów lub usług. Oznacza to, że nikt inny nie może posługiwać się identycznym lub podobnym oznaczeniem, co zapewnia unikalność i rozpoznawalność marki.
- Ochrona prawna: Zarejestrowany znak towarowy jest chroniony przez prawo, co daje przedsiębiorcy silne narzędzie w walce z nieuczciwą konkurencją. W przypadku naruszenia praw do znaku towarowego, właściciel może skutecznie dochodzić swoich roszczeń na drodze prawnej, domagając się np. zaniechania naruszeń, odszkodowania lub usunięcia skutków naruszenia.
- Wzmocnienie pozycji rynkowej: Zarejestrowany znak towarowy buduje zaufanie klientów i wzmacnia pozycję firmy na rynku. Klienci kojarzą znak towarowy z jakością i pochodzeniem produktu, co przekłada się na większą lojalność.
- Wartość majątkowa: Zarejestrowany znak towarowy stanowi cenny składnik majątku przedsiębiorstwa. Może być przedmiotem obrotu, licencjonowania, a nawet stanowić zabezpieczenie kredytu.
- Ochrona w Internecie: Rejestracja znaku towarowego ułatwia ochronę marki w przestrzeni internetowej, gdzie naruszenia są coraz częstsze. Właściciel zarejestrowanego znaku towarowego ma silniejszą pozycję w sporach dotyczących domen internetowych, nazw użytkowników w mediach społecznościowych czy nieuprawnionego wykorzystania znaku w reklamach online.
- Możliwość ekspansji: Rejestracja znaku towarowego, szczególnie na poziomie międzynarodowym, ułatwia ekspansję firmy na nowe rynki. Zapewnia ochronę marki za granicą i minimalizuje ryzyko sporów prawnych związanych z używaniem nazwy.
Pewność i transparentność ochrony
Uzyskanie ochrony znaku towarowego w Urzędzie Patentowym zapewnia jasne i klarowne zasady. Właściciel otrzymuje świadectwo ochronne, które precyzyjnie określa chronione oznaczenie, zakres towarowy/usługowy oraz terytorialny zasięg ochrony. To świadectwo stanowi jednoznaczny dowód na posiadanie praw do znaku towarowego, co znacząco ułatwia dochodzenie roszczeń. Właściciel nie musi angażować się w skomplikowane procesy dowodowe – wystarczy, że przedstawi świadectwo ochronne. Co ważne, ochrona trwa przez 10 lat z możliwością jej przedłużania
Rejestracja znaku towarowego
Zespół Znakochron oferuje kompleksowe wsparcie w procesie rejestracji znaku towarowego, pomagając przedsiębiorcom w skutecznym zabezpieczeniu ich marki. Dzięki naszemu doświadczeniu i wiedzy, przeprowadzimy Cię przez wszystkie etapy rejestracji. Zapewniamy:
- Bezpłatną wstępną konsultację: Pomożemy Ci ocenić, czy Twój znak nadaje się do rejestracji i jakie są szanse na uzyskanie ochrony.
- Badanie znaku towarowego: Przeprowadzimy szczegółowe badanie, aby upewnić się, że nie istnieją identyczne lub podobne znaki towarowe, które mogłyby uniemożliwić rejestrację.
- Przygotowanie dokumentacji: Przygotujemy dla Ciebie wszystkie niezbędne dokumenty, w tym formularze zgłoszeniowe i specyfikację towarów/usług.
- Złożenie zgłoszenia: Złożymy zgłoszenie w Twoim imieniu w odpowiednim urzędzie patentowym (Urząd Patentowy RP, EUIPO lub WIPO).
- Monitorowanie postępowania: Będziemy na bieżąco monitorować przebieg postępowania rejestrowego i informować Cię o wszelkich postępach.
- Obsługę prawną: W razie potrzeby zapewnimy Ci wsparcie prawne w sporach dotyczących Twojego znaku towarowego.
Dzięki naszemu wsparciu możesz mieć pewność, że proces rejestracji przebiegnie sprawnie i bezproblemowo, a Twoja marka zyska solidną ochronę prawną.
Dofinansowanie na rejestrację znaku towarowego – SME Fund 2025
Aktualnie istnieje możliwość uzyskania dofinansowania na rejestrację znaku towarowego w ramach programu SME Fund 2025. Program ten oferuje wsparcie finansowe dla małych i średnich przedsiębiorstw, które chcą chronić swoje prawa własności intelektualnej, w tym znaki towarowe. Dzięki temu dofinansowaniu, koszty związane z rejestracją znaku towarowego mogą zostać znacząco zredukowane, co stanowi dodatkową zachętę dla przedsiębiorców do podjęcia tego kroku.
Szczegółowe informacje na temat zasad i warunków ubiegania się o dofinansowanie w ramach SME Fund 2025 zostały opisane w jednym z poprzednich artykułów.
Podsumowanie
W dynamicznym środowisku biznesowym, gdzie marka stanowi kluczowy wyróżnik i wartość przedsiębiorstwa, jej skuteczna ochrona jest niezbędna. Jak wykazano w niniejszym artykule, wpis do CEIDG lub KRS, choć obligatoryjny, nie zapewnia wystarczającej ochrony prawnej dla nazwy firmy. Opieranie się wyłącznie na tych rejestrach naraża przedsiębiorstwo na ryzyko konfliktów, utratę unikalności i trudności w dochodzeniu swoich praw.
Rejestracja nazwy firmy jako znaku towarowego w Urzędzie Patentowym stanowi strategiczne posunięcie, które przynosi szereg wymiernych korzyści. Zapewnia wyłączne prawo do używania, skuteczną ochronę prawną, wzmacnia pozycję rynkową, buduje zaufanie klientów i zwiększa wartość majątkową przedsiębiorstwa. Co istotne, ułatwia również ochronę marki w Internecie i ekspansję na nowe rynki.
Jeśli zależy Państwu na kompleksowym zabezpieczeniu swojej marki i uniknięciu potencjalnych problemów prawnych, zachęcamy do skorzystania z usług naszego zespołu
